Waar de ene persoon meent dat je kind afhankelijk zal worden van 'foute' slaapassociaties als je het in slaap helpt (wiegen, voeden, wandelen,...), meent de ander dat je je kind net een veilige, geborgen basis meegeeft door tegemoet te komen aan zijn affectieve behoeften. Wie-oh-wie heeft dan gelijk?

Zoals bij zoveel zaken, is het antwoord op deze vraag niet zo zwart-wit. Allereerst wil ik graag benadrukken dat er absoluut niets 'fouts' is aan je kindje in slaap helpen op welke manier dan ook.

Pasgeboren baby's

Vanaf de geboorte hebben we als ouder een aantal dingen die we instinctief doen om ons baby'tje te helpen slapen: dragen en rondwandelen, wiegen, zingen, erbij gaan liggen, strelen, voeden. En dat is fantastisch. Het maakt dat je baby zich veilig en geborgen voelt, de oxytocine die hierbij vrijkomt helpt je baby om stress los te laten en zich te ontspannen en het draagt mee bij aan een goede verbinding met je kindje. De schommelbeweging bij het wiegen reguleert zijn zenuwstelsel, ideaal dus om ontspannen te kunnen slapen.

Met name als je baby nog kampt met ongemakjes zoals krampjes of zure oprispingen, kan deze hulp extra welkom zijn. Door je kindje op tijd in slaap te helpen, voorkom je immers dat hij in een vicieuze cirkel terechtkomt van oververmoeidheid en overprikkeling. Zo werk je vanaf het begin aan een goede basis om te slapen.

Grotere baby's, peuters en kleuters

Ook na die eerste fase heeft je kindje nog nood aan veilige geborgenheid. Wat wel belangrijk is om weten, is dat de manier van inslapen naarmate je baby ouder wordt meer impact kan krijgen op z'n verdere slaappatroon. Tussen 3-4 maanden beginnen baby's immers meer en meer te associeren, waardoor slaapassociaties kunnen ontstaan.    

Wat is een slaapassociatie?

Een slaapassociatie wil zeggen dat het moment van inslapen gekoppeld is aan een bepaalde gewoonte, handeling of object en dat deze koppeling een 'voorwaarde' is geworden om te kunnen slapen.
Slaapassociaties zijn niet per se goed of slecht. Meer nog, we hebben ze allemaal: zo slapen de meesten onder ons het best wanneer ze in een bed liggen met een kussen van een bepaalde dikte of textuur en een lekker zacht donsdeken.

Mogelijke impact op het slapen

Ouder-afhankelijke slaapassociaties

Kan je kindje echter ENKEL inslapen met jouw hulp (wiegen, wandelen, voeden,...), dan zal het op zo'n ontwaakmoment meteen op zoek gaan naar z'n hulpmiddel, waardoor je als ouder 's nachts steeds opnieuw diezelfde hulp zal moeten bieden om je kindje in een nieuwe cyclus te krijgen. Behalve het doorslapen, kan ook het inslapen op den duur moeilijk worden, wanneer je kindje doorkrijgt dat het hulpmiddel wordt weggenomen zodra het inslaapt.

De blauwe pijl geeft de momenten aan waarop
ouderlijke hulp opnieuw nodig is om in te slapen.

Geeft dit altijd problemen?  

Neen, hoor, dit is zeker niet altijd het geval. Er zijn kindjes die bijvoorbeeld in slaap vallen aan de borst of het flesje, daarna lekker verder slapen en enkel nog eens (kort) wakker worden voor een voeding. Ook zijn er kindjes die enkel thuis een slaapassociatie hebben, maar bij de opvang wél zelfstandig inslapen.
Als datgene wat je doet voor jullie werkt en iedereen zich er goed bij voelt, hoef je  echt niets om te gooien.
Loopt het in- en doorslapen echter erg moeilijk, dan kan wél interessant zijn om de manier van inslapen van je kindje eens onder de loupe te nemen.

Kortom

Je kindje in slaap helpen is mooi en liefdevol en bevordert je band met je kindje.

* Bij pasgeboren baby's is in slaap helpen vaak broodnodig en kan het ervoor zorgen dat je kindje op tijd in slaap geraakt en aan voldoende slaap komt.

• Heeft je kindje het nog moeilijk? Maak je echt niet druk om slaapassociaties en help je kleine schat in slaap, op welke manier dan ook! Je baby kan nog niet onthouden op welke manier hij in slaap is gevallen, je kan hem dus nog niets 'leren'. 
• Als je baby lekker in z'n velletje zit, mag je hem natuurlijk altijd (nadat hij veel knuffels en huidcontact gehad heeft) wakker in bedje leggen tegen het moment dat hij moe wordt. Lukt het niet om in slaap te vallen? Laat het dan los en help je kleintje maar!

* Vanaf 3-4 maanden bestaat de kans dat er slaapassociaties beginnen optreden. Hoeft niet, kan wel.  Slaapt je kindje nog erg 'afhankelijk' van jouw hulp?  

• voelen jullie je daar prima bij? Als dit werkt voor jullie en je kleintje slaapt voldoende, hoeft er helemaal niets te veranderen. Misschien slapen jullie samen, heeft je kindje nog veel borstmomenten 's nachts maar slapen jullie daarna lekker verder. Prima! Geniet maar van jullie momentjes samen!
• lukt het slapen niet (meer) zo goed? Je kindje doet te korte dutjes, de nachten zijn gebroken en je loopt zelf op je tandvlees?  Dan is het zeker  interessant de slaapassociaties af te bouwen en een je kindje te leren hoe het zonder jouw hulp in slaap kan vallen. Kijk hier voor hulp daarbij.
• Heeft je kindje buiten het slapen nog andere ongemakjes? (reflux, krampjes, allergie/eczeem, oorpijn, doorkomende tandjes,...). Op zo'n moment is zelfstandig slapen echt niet aan de orde en zeker geen prioriteit. Kijk eerst hoe je je kindje kan ondersteunen bij deze ongemakken, voor je aan zelfstandig slapen kan werken.

Hulp nodig bij het slapen?

Heb je nood aan meer handvatten rond slapen voor je pasgeborene?
Voor de allerkleinsten (baby's van 0-4 maanden) is er de online cursus 'Happy Baby Wijzer', boordevol tips bij allerhande ongemakjes zoals onrust & slaapproblemen, maar ook krampjes, reflux, eetproblemen, huilgedrag en andere moeilijkheden.  

Voor kindjes van 4 maanden tot 4 jaar is er de videocursus 'Liefdevol Zelfstandig Slapen', waarin ik de meest voorkomende oorzaken van moeilijk slapen bespreek en bruikbare handvatten geef om geïnstalleerde slaapassociaties af te bouwen en je kindje minder afhankelijk en ontspannen te helpen slapen.

Veel succes!!