Sommige kindjes hebben constant een nat t-shirt of moeten steeds een sjaaltje of slabbetje dragen omdat het speeksel uit hun mondje loopt. Wat kan de reden zijn dat een baby veel kwijlt en wat kan je hieraan doen als ouder?

Je kind of baby kwijlt sporadisch 

In de eerste levensjaren kunnen er momenten zijn waarop je kindje wat meer kwijlt. Als dit kortstondig en voorbijgaand is, hoef je je geen zorgen te maken.
Enkele voorbeelden:

• Je kindje leert iets nieuws
  Een baby, peuter of kleuter is in volle ontwikkeling: op momenten dat hij nieuwe vaardigheden traint, zoals omrollen, zitten, grijpen, kruipen, stappen, aankleden, fijne motorische vaardigheden oefenen..., kan dat dit even zoveel aandacht van hem vragen dat hij 'vergeet' te slikken. Eens je kindje deze nieuwe vaardigheid onder de knie heeft, merk je dat het terug meer slikt en het speeksel binnenhoudt.

• Ziekte, verstopt neusje
  Een kindje dat niet vlot door de neus kan ademen, zal het mondje meer open houden waardoor het meer zevert. Ook infecties kunnen de speekselproductie verhogen. Je kan je kind helpen door z’n neusje regelmatig te spoelen. Je kan dit doen met  met fysiologisch water of met moedermelk.

• Tandjes
  Ook bij het doorkomen van tandjes, kan er meer speeksel worden geproduceerd. Lees hier enkele nuttige tips bij doorkomende tandjes.

Je kind of baby kwijlt veel/systematisch

Merk je echter dat je kindje erg veel of zelfs systematisch kwijlt, op willekeurige momenten, gedurende weken tot zelfs maanden? Dan is het goed hier aandacht aan te besteden. Maar geen paniek. Hoewel kwijlen vaak gezien wordt bij bepaalde pathologieën (zoals neurologische problemen), hoef je zeker niet meteen aan iets ernstigs te denken!
Speekselvloed of zeveren gaat zelden over een teveel aan speeksel, eerder over te weinig slikken. Een kind maakt net als wij een hele dag door speeksel aan. Als er in verhouding tot de speekselproductie minder wordt geslikt, zal het teveel aan speeksel uit het mondje lopen. In de meeste gevallen gaat het om een functioneel probleem.

Functioneel probleem

De slikcoördinatie is een ingewikkeld proces dat een nauwe samenwerking vraagt van het zenuwstelsel en de slikspieren. Om dit proces goed te laten gebeuren, zijn een goede aansturing van de tong- en keelspieren en een optimale beweeglijkheid van de structuren in de mond- en keelregio zijn van groot belang.  Maar ook de zuiggewoonten van je kind kunnen een goede tongfunctie sterk in de weg staan.

Zuiggewoonten: duim- of fopspeengebruik

Tijdens het zuigen op een tutje, duim of vingers wordt de tong omlaag geduwd, waardoor je kind op een andere, compensatoire manier leert slikken. Als deze compensatie een gewoonte wordt, zien we vaak een beeld ontstaan waarbij de functies van het ganse mondgebied betrokken zijn: een 'luie' tong, open mondgedrag, open beet, articulatieproblemen, waarbij zelfs soms gevolgen gezien worden in het NKO-gebied, zoals recidiverende oorontstekingen (*). Het afbouwen van deze zuiggewoonten zal erg belangrijk om deze vicieuze cirkel te kunnen doorbreken.

(*) Meer leren? Vraag hier de gratis gids: 'afwijkend mondgedrag' aan.

Bewegingsverliezen

Soms kunnen ook bewegingsverliezen in de schedelbasis, de wervelkolom, de mondbodem, de schoudergordel tot zelfs het middenrif het slikken bemoeilijken.
In dat geval is een bezoekje aan een osteopaat een aanrader!

Structureel probleem

Om goed te kunnen slikken is het uiteraard ook belangrijk dat de tong structureel vrij is. Wanneer er sprake is van een te kort tongriempje, kan slikken niet op een correcte en efficiënte manier gebeuren. Kan je kindje met de tong goed naar z'n gehemelte toe? Of ligt de tong eerder altijd laag in de mond? Ga bij twijfel zeker eens langs bij een  zorgverstrekker die bekend is met tongriemproblematiek.

WAT KAN JE ZELF DOEN ALS OUDER?

Laat het mondje van je kind maar werken! Als je baby vaste voeding eet, pureer niet alles tot een zachte brij, maar laat je kind voldoende kauwen.
Lukt het niet om stukjes te laten eten of kokhalst je kindje snel, dan kan er sprake zijn van overgevoeligheid in het mondgebied en onvoldoende geïntegreerde reflexen.

Bouw zo snel mogelijk de zuiggewoonten af!

Stimuleer neusademhaling
In optimale omstandigheden ademen we een hele dag door de neus. Als je merkt dat je kindje vaak de mond open houdt, maak er een gewoonte van het mondje steeds te sluiten, zodat het weer beter door de neus leert ademen.

Stimuleer buiklig
Leg je baby regelmatig op z'n buikje als hij wakker is. Door vaak op de buik te liggen, geeft de baby meer ruimte  aan de zachte weefsels in de borst en hals, die relatie hebben met het tongbeen en de mondbodem. Kijk hier voor handige tips.

Nood aan concrete tips & handvatten om je baby, peuter of kleuter beter te begrijpen?

Bronnen

http://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/symptomen/speekselverlies.php
https://www.oudersvannu.nl/peuter/gezondheid/kwijlen/
https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/187205-kwijlen-speekselverlies-symptomen-oorzaak-en-behandeling.html#overmatig-kwijlen-bij-een-baby
Opleiding osteopathie bij kinderen, Panta Rhei Osteopathie, Nederland.