oktober 21, 2019

Anja Caers

Wanneer we over de geboorte spreken, is het opvallend hoe deze gebeurtenis meestal wordt bekeken vanuit het standpunt van de moeder, de vader of de zorgverlener. Hoe de baby dit beleefde, is iets waar meestal minder bij wordt stilgestaan. Toch wordt steeds duidelijker dat dit gebeuren een diepe emotionele en fysieke impact kan nalaten.  Onderstaand blog schreef ik vanuit mijn ervaringen in de praktijk en visie als lichaamswerker (babyosteopaat).

More...


De geboorte

Bij de geboorte staat een baby voor een eerste grote uitdaging: hij moet z’n vertrouwde plekje verlaten en zich een weg banen doorheen een nauw geboortekanaal... een ware beproeving! Door sterke contracties wordt hij tegen de baarmoederhals aan gedrukt. Hij moet z'n hoofdje perfect positioneren om in het benige bekken van z'n moeder te passen. Vervolgens moet hij een spildraai maken in een ruimte die maar nét groot genoeg is voor dit moeilijke manoeuver, terwijl aanzwellende oerkrachten steeds harder op hem inwerken. Zijn lichaam wordt fors samengedrukt en zijn hoofdje verandert meerdere keren van vorm, wanneer de schedelbotjes lichtjes over elkaar heen schuiven.

geboorte en de schedel

3D reconstructie van locatie van de schedelbeenderen van een baby voor ( A, C en E) en tijdens de bevalling © Ami et al., 2019/PLOS One


Dit alles heeft z'n nut!

Als het geboorteproces natuurlijk en ongestoord kan plaatsvinden, zien we dat een keten van fysiologische reacties elkaar in logische opbouw opvolgen. Hormonen zoals prostaglandinen, oxytocine, endorfinen en adrenaline die op het juiste moment worden vrijgegeven, doen precies wat nodig is om moeder en kind door dit proces heen te loodsen. Hoe meer de vrouw in overgave kan gaan, hoe meer de oerkracht in haar het overneemt.
De ‘moulding’ die het kindje in het geboortekanaal ondergaat, tesamen met de hormonale cocktail die wordt vrijgezet, werken als katalysator op alle lichaamssystemen van het kind. Ze geven een boost aan zijn ademhaling, bloedcirculatie, spijsvertering en immuniteit.

Met andere woorden: hoe uitdagend ook, dit prachtige proces heeft absoluut zijn nut en is iets waar zowel moeder als kind perfect in staat toe zijn.

 

Moeilijkheden en complicaties

Natuurlijk is niet elke geboorte even evident. Factoren zoals vroeggeboorte, navelstrengomwikkeling, liggingsafwijkingen of moeilijke spildraai kunnen het geboorteproces flink bemoeilijken. In sommige omstandigheden moeten hulpmiddelen worden aangewend zoals een zuiger of verlostang, of moet een keizersnede worden toegepast. Zo’n geboorte is niet enkel voor de moeder, maar in het bijzonder voor de boorling erg ingrijpend. In vele culturen wordt de impact hiervan erkend en wordt hier rond gewerkt om het geboorteproces te integreren. In onze Westerse cultuur is dit veel minder bekend, waardoor er helaas nog vrij weinig wetenschappelijke evidentie rond bestaat.


Onze huidige bevallingscultuur

Daarnaast wordt in onze huidige bevallingscultuur helaas nog te vaak weinig ruimte geboden om het natuurlijk geboorteproces spontaan en ongestoord te laten plaatsvinden. In nog teveel ziekenhuizen (gelukkig zijn er andere!) wordt een barende vrouw als een zieke behandeld: ze wordt op de rug gelegd - per definitie geen ideale positie om te bevallen - wordt gemonitord, ondergaat standaardcontroles, touché’s en allerhande interventies om de pijn te stillen, de weeën te versterken of de geboorte te bespoedigen. In een klinische omgeving, waar personeel in- en uitloopt, is het bijzonder moeilijk voor de barende vrouw om tot zichzelf te komen en te vertrouwen op haar oerinstincten.

geboorte


Kunstmatige verlossingen

Deze routineprocedures kunnen de arbeid zodanig verstoren, dat dit als een domino-effect gevolgen kan hebben op het hele verdere verloop van de bevalling: weeën die stilvallen, synthetische oxytocine die wordt toegediend, contracties die onnatuurlijk sterk doorkomen, minder afgifte van lichaamseigen hormonen, meer nood aan pijnstilling, hierdoor 'gedwongen’ ruglig, moeilijkere spildraai,...
Vanaf 10 cm. ontsluiting moet een vrouw vaak 'op commando' persen, los van enige persdrang, juiste ligging of goede indaling. Als de uitdrijving niet wil vlotten en het kindje in nood komt, moet het letterlijk 'verlost ' worden door allerhande kunstgrepen. Er wordt dan krachtig op de buik geduwd, waarbij de baby doorheen de nauwe opening wordt geforceerd.  Op z'n tere, kwetsbare hoofdje wordt een zuiger geplaatst. Uit alle macht wordt er getrokken. Soms schiet de zuiger los, tot meerdere malen toe... Een forse knip, verlostang of zelfs spoedkeizersnede zijn dan de enige uitweg.

geboorte via keizersnede


Natuurlijk kunnen deze procedures levens redden. Het staat dan ook buiten alle kijf dat medisch ingrijpen noodzakelijk is als moeder en/of kind in gevaar zijn en we mogen absoluut dankbaar zijn dat ze bestaan, hoe pijnlijk ook.

Maar is het niet bijzonder jammer als zulke heftige interventies gebeuren als gevolg van het verstoren van een gezond, natuurlijk geboorteproces?



Gevolgen

Dergelijke ervaringen kunnen bijzonder traumatisch zijn voor moeder en kind en nog lang daarna impact hebben op hun verdere functioneren. De pijn en angst kunnen op bepaalde momenten zo verschrikkelijk en overweldigend zijn, dat moeder en/of kind dissociëren… Een onbestemd gevoel van een proces dat nooit echt afgewerkt is, kan nog heel lang blijven nazinderen.
Een baby is een uitermate sensitief en kwetsbaar wezentje, dat volledig in het nu leeft en cognitief totaal nog niet kan plaatsen wat er precies gebeurd is of waarom. Hij zal zich dit trauma dan ook niet bewust herinneren.... het blijft echter wel opgeslagen in het celgeheugen van zijn lichaam.

geboorte


Je baby wil niet 'lastig doen'...

Een baby die zulk trauma heeft meegemaakt, wil echt niet ‘lastig’ doen maar zal automatisch uiting geven van dit trauma in heel zijn lichaamstaal en gedrag. Deze baby’s huilen meestal veel en zijn vaak moeilijk troostbaar. Ze gaan op een bepaalde manier bewegen: ze overstrekken zich, leggen zich in een dwanghouding, gaan hoofdbonken of met hun hoofdje ergens tegenaan drukken,...
Vaak lijkt zo'n baby heel erg 'klamperig' en kan hij onmogelijk worden neergelegd.
Maar ook het tegenovergestelde is mogelijk: een baby die veel slaapt of zich 'afsluit', die zich krijsend afwendt als hij aan de borst wordt gelegd of als je aan zijn hoofdje, nek of schouders komt. Een baby die compleet in paniek raakt wanneer je hem een truitje over het hoofd trekt, omdat dit herinneringen oproept aan de allesoverheersende angst en pijn van zijn geboorte.

Het is ontzettend belangrijk te begrijpen dat ook deze baby hunkert naar aanraking en lichaamscontact... alleen is dat nog nét te overweldigend om toe te laten.  


"Wat heeft hij toch?"

Uit machteloosheid hun kindje niet getroost te krijgen, gaan ouders dan op zoek naar oplossingen. Jammer genoeg resulteert deze zoektocht vaak in het stoppen met borstvoeding (àls deze al tot gang is kunnen komen), het uitproberen van verschillende voedingen en indikkingsmiddelen of het opstarten van medicatie, zoals bijvoorbeeld zuurremmers,... De wezenlijke hulpvraag van de baby wordt hierdoor jammer genoeg niet echt beantwoord...  



Wat kan jij doen?


Als je nog voor de bevalling staat

Lieve mama, Ik weet dat dit een heftig artikel is, maar ik kan niet anders dan dit uiten. Als baby-osteopaat zie ik dagelijks de gevolgen van een traumatische geboorte. Ik kan daarom niet genoeg onderstrepen hoe belangrijk een goede begeleiding hierbij is. Ga daarom tijdens je zwangerschap al op zoek naar hulpverleners (vroedvrouw, doula,...) die je informeren over alle mogelijkheden omtrent bevallen en samen met jou naar de geboorte toeleven.  Ze kunnen je helpen bij het opstellen van een geboorteplan. Ook osteopathie tijdens je zwangerschap kan erg zinvol zijn om je lichaam in een optimale conditie te helpen brengen voor de bevalling.

Waar je ook bevalt, laat je enkel omringen door zorgverleners waarvan je voelt dat ze jou als vrouw centraal zetten, je helpen vertrouwen in je intuïtie en je geboorteplan respecteren. Alleen dàn kan jij in volle overgave gaan.

Wat het universum voor je in petto heeft, heb je uiteraard niet in handen. Maar als je goed bent voorbereid en de juiste mensen rond je hebt, zal je weten dat je alle mogelijkheden hebt benut en zal het een stuk makkelijker worden om los te laten en te aanvaarden wat zich aandient.



Als de geboorte moeilijk of traumatisch was

Allereerst is het zinvol om een afspraak te boeken bij een baby-osteopaat om je kindje fysiek te laten nakijken op bewegingsverliezen (lees hier welke klachten met name een indicatie zijn voor osteopathie).
Daarnaast zal het ook nodig zijn om de heftige emoties die plaatsvonden te helen en hiervoor de tijd te nemen en te geven aan je kindje.   
Weet dat je baby je niet afwijst als hij zich afwendt of wanneer je hem niet getroost krijgt. Hij heeft het moeilijk en heeft je nu bijzonder nodig. Hem vasthouden en liefhebben betekent alles voor hem.

Je baby heeft behoefte om dit trauma los te laten, het te ontladen en uit te huilen… Dit kan hij alleen maar in de liefdevolle nabijheid en geruststelling van jullie, zijn ouders. Geef je kindje de ruimte om deze gevoelens te uiten. Vertaal ze voor hem, geef woorden aan wat er gebeurde. Huil mee als je er behoefte aan hebt.  Adem mee met je baby. Laat samen los.
Minimaliseer het niet. Vertel hem dat je luistert. Dat je er bent voor hem. Dat hij nu veilig is, hier... dicht bij jou.

Nood aan meer praktische handvatten om je kindje te helpen?



Masterclass
"Huilen & communicatie" 

In de masterclass "Huilen en communicatie" leg ik uit en toon ik filmpjes van diverse signalen die je kindje kan vertonen (bij honger, vermoeidheid, krampjes, reflux, overprikkeling) en hoe je met je kindje kan communiceren met je kindje vanaf het prille begin en later. We gaan ook in op hoeveel huilen normaal is, wat je kan doen als je baby ontroostbaar is en wanneer je naar een hulpverlener moet gaan.

Je  kan deze masterclass los aankopen
of als onderdeel van de cursus ‘Baby BASICS’.

Online videocursus
Liefdevol zelfstandig slapen


Slaapt je kindje (4 m - 4 jaar) erg onrustig na een moeilijke geboorte? 
In deze video-cursus ga ik dieper in op de impact van geboortetrauma op de slaap en bied ik handvatten om je kindje hierbij te helpen. Een cursus vol eyeopeners waar je ook in je verdere opvoeding nog de vruchten van kan plukken. Duizenden ouders gingen je voor!


Heb je zelf nog nood aan heling rond de geboorte?

Zit je zelf nog met veel verdriet, angst, schuldgevoelens of andere belemmerende gevoelens na je bevalling of heeft je baby het nog bijzonder moeilijk, blijf er niet mee zitten. Ga op zoek naar een geboortewerker of emotioneel lichaamswerker (*) waarvan je weet dat deze vertrouwd is met het helen van geboortetrauma.
(*) babytherapeut, osteopaat, PSYCH-K ®-facilitator, bodymindworker, reflexintegratietherapeut, (kinder)psycholoog/ -psychotherapeut, vroedvrouw, doula,….


Zo beval ik

Een organisatie die prachtig werk verricht betreffende perinatale ondersteuning en heling rond geboortetrauma , is de organisatie  'Zo beval ik', die zowel in Nederland als in België een team geboortewerkers hebben opgeleid met bijzondere specialisatie in geboortetrauma (zowel betreffende het voorkomen ervan als het helen ervan).
.

Anja Caers, Osteopaat D.O.
Docente 'Osteopathie bij baby's & kinderen', Panta Rhei Osteopathie, Nederland.
Auteur van de online cursussen:
"Happy Baby Wijzer" (0-4 m)

"Liefdevol Zelfstandig Slapen" (4m - 4 jaar)
"Liefdevol stoppen met fopspeen of duim" (3 maanden - 8 jaar)

Nood aan concrete tips & handvatten om je baby, peuter of kleuter beter te begrijpen?

Online cursus (0-4m)

Dé "baby-handleiding" die je een hoop zoekwerk zal besparen, boordevol inzicht in je baby en alle belangrijke 'baby-basics' die elke ouder van bij de start zou moeten kennen. Een cursus die warm wordt aanbevolen door artsen, vroedvrouwen & osteopaten.

Online cursus (4m - 4 j)

Online cursus
(4m - 4 j)

Hoe kan je werken aan een betere en minder afhankelijke slaap als je NIET houdt van strenge slaaptraining en cry-it-out/controlled cry-methodes?  Video-cursus voor ouders van kindjes van 4 maanden tot 4 jaar, die op zoek zijn naar milde handvatten om hun kindje te helpen slapen, vanuit verbinding.


Interessante literatuur

  • Baker, K. (2010). Midwives should support women to mobilize during labour. British Journal of Midwifery, 18(8), 492-497.
  • Busquet L. (2002). ‘Lostéopathie cränienne”, Editions Frison-Roche, ISBN 2-887671-394-2
  • Leboyer F. (1975). “Geboren worden zonder pijn”, Frederique Leboyer, uitg. Utrecht: Sprectrum, 1975, ISBN 90-6325-358-3
  • Odent M., Biemans H, Van Rees S. (1983) “Lichaamstaal van de geboorte”. Uitgeverij Bert Bakker, ISBN 90 6019 975 8
  • Peters,J., Segers, N., Denys, A. (2007-2008) “Gedirigeerd versus spontaan persen”. Bachelorproef voorgedragen tot het behalen van het diploma vroedvrouw
  • Uvnas M.B. (2007).” Oxytocine Factor: het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid”. Nederlands | Paperback
  • Lowe, N. K. (2002). The nature of labor pain. Am J Obstet Gynecol, 186(5), 16-24.
    Veringa, I., & van Cranenburgh, B. (2010). Baringspijn is er niet voor niets. Medisch Contact, 1734-1737.
  • Sergueef N.  (2007). ‘Cranial Osteopathy for Infants, Children and Adolescents, a practica handbook’, Churcill Livingstone Elsevier, ISBN-13: 978-0-443-10352-0
  • Solther A.J. (1998). "De taal van huilen: positief omgaan met huilen en boosheid van baby's en kinderen tot 8 jaar". 6e druk. De Toorts.
  • Frymann V. M. (1966). "Relation of disturbances of craniosacral mechanisms to symptomatology of the newborn: study of 1,250 infants." The Journal of the American Osteopathic Association, 65:1059-1075.

    Interessante links
  • https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0215721
  • https://birthpsychology.com/person/matthew-appleton

Verwante berichten
Het slaapritme van je baby
De relatie tussen voeding en slaap
Wanneer stop je best met het tutje/speentje?
De geboorte van een microbioom
Mijn baby heeft een plat achterhoofd!
Tips bij een afgeplat hoofdje
Over mij

Als osteopate begeleid ik ruim 20 jaar moeders en baby's bij kleine en grotere baby-probleempjes zoals slaapproblemen, spijsverteringsproblemen (reflux, darmkrampjes, borst/fles-voedingsproblemen, overgevoeligheden & allergieën) onrust en huilgedrag.

Daarnaast ben ik sinds 2006 docente aan de opleiding "Osteopathie bij baby's & kinderen' bij Panta Rhei, Nederland.

Samen met mijn man, Patrick heb ik 3 dochters.

Jouw reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met een * zijn verplicht. 

  1. Beste Anja,
    graag zou ik 58 jaar) samen met mijn dochter (24jaar) naar een hulpverlener gaan bijv jou, die echt hulp kan bieden aan de effecten van een ernstig traumatische bevalling 24 jaar geleden.
    Een paar jaar geleden zijn we bij Amma Verwaal op gedprekbgeweedt en dat heeft de birthimprints duidelijker gemaakt. na haargeboorte was het voornons allebei enorm bijkomen, rust, ik moedt 2 jaar herstellen, verfer een voorbeeldig leuke dochter zonder klachten behalve nachtmerries en slaapwanrelen. Heden: beide psychtherapie gehad. nunlichanelijk nog.

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}
error: Deze content is beschermd